Verstoorde egels
Op 14 oktober is er in het Hofweekblad een stuk door ons geschreven over egels. Er liepen toen veel jonge egels en, samen met de volwassen egels, waren ze toen op zoek naar voedsel om op gewicht te komen zodat ze de winterslaap zouden gaan overleven. Inmiddels is de winterslaap al een tijdje gestart voor de egels, maar helaas krijgen we toch nog af en toe een melding van een egel die wakker geworden/gemaakt is.
Egels houden hun winterslaap in een holletje dat bekleed is met een dikke laag bladeren. Volwassen egels gaan daar eind november in, maar de jongen overwinteren vaak in hun geboortenest en wachten over het algemeen tot en met eind december voor ze erin gaan. Tijdens de winterslaap verlaagt de lichaamstemperatuur van 35,5°C naar soms wel 5,0°C. Ook de hartslag en de ademhaling vertragen van gemiddeld 180 slagen per minuut naar slechts 9 en van 45 ademhalingen naar slechts 3 per minuut. Als je een egel in winterslaap vindt, bijvoorbeeld doordat er in de tuin bladeren geharkt worden, kan deze dus aangezien worden voor een dode egel. Begraaf het dier niet! Hij kan dus levenloos lijken, maar neem het zekere voor het onzekere en dek het dier gauw weer toe en laat het vooral met rust om te voorkomen dat ze wakker worden. Zet desnoods een schoteltje water (absoluut geen melk, hiervan raken ze in de diarree waardoor ze juist uitdrogen) en wat kattenbrokjes neer voor het geval de egel toch te wakker wordt. Hij zal vervolgens vanzelf weer in zijn winterslaap gaan.
Om de winterslaap te overleven, moet een egel minimaal 450 gram wegen voor hij gaat slapen aangezien ze zo’n 25% van hun lichaamsgewicht verliezen. Ze gaan dan ook direct op zoek naar eten en drinken zodra ze wakker worden in april. Er is dan weer genoeg voedsel te vinden, hoewel de egels binnen de bebouwde kom nog wel eens wat hulp nodig hebben (water en kattenvoer – nat of droog – werken erg goed).
Helaas gebeurt het nog vaak dat egels verstoord worden in hun winterslaap: mensen zijn bezig in hun tuin, een hond of ander dier pakt een slapende egel, de egel ligt op een plek waar mensen lopen of de slootkanten/bermen worden gemaaid. Wanneer het dier niet gewond is, houd dan bovenstaande tips aan (voer, water en met rust laten), maar bel ons wanneer het dier gewond/ziek/verzwakt is, zodat de dierenarts ernaar kan kijken en het dier zo nodig naar de opvang kan om op krachten te komen. Er is in deze periode onvoldoende voer te vinden voor een wakker geworden egel en, gezien hun lege magen, is de kans te groot dat ze niet overleven. Doordat een wakker geworden egel actief is, verbruiken ze meer energie en vermageren ze te snel waardoor de overlevingskans aanzienlijk kleiner wordt.
Gezien de stijgende temperaturen gebeurt het tegenwoordig ook dat egels te vroeg wakker worden. Hun instinct vertelt ze dat de lente eraan komt, terwijl het dan bijvoorbeeld nog maar februari is en er een ‘te warme’ dag/week is. Ze worden wakker, gaan op zoek naar eten, maar kunnen dat niet vinden. De zwakke egels maken ook dan weinig kans van slagen als we ze niet een handje helpen. Naast het geven van kattenvoer en water is googelen naar het dieet van de egel ook een optie.
Twijfelt u? Bel dan! We geven u graag advies om het dier zo goed mogelijk te helpen in zijn eigen, veilige omgeving.
